چرا لثه‌های ما تحلیل می‌روند؟
تحلیل به دلایل مختلفی رخ دهد که هر کدام‌شان به نوبه خود تهدیدی جدی برای سلامت دهان و دندان شما محسوب میشوند. قبل از پرداختن به روشهای درمان، بهتر است به علل اصلی تحلیل لثه بپردازیم تا بفهمیم چرا این اتفاق برای ما رخ می‌دهد.
- بیماری پریودنتال: باکتری‌های پلاک میکروبی چسبیده به دندان و داخل لثه و جرم دندانی، لثه‌ها را ملتهب کرده و باعث عقب‌نشینی آن‌ها میشوند. این بیماری، اگر درمان نشود، میتواند به استخوان‌های نگهدارنده دندان آسیب برساند و حتی منجر به از دست دادن دندان شود.
- محکم مسواک زدن: باور کنید یا نه، مسواک زدن خیلی محکم و با برس‌های سفت و با روشهای نادرست میتواند به لثه‌ها آسیب برساند و آن‌ها را تحریک کند.
- ژنتیک: متاسفانه، گاهی بسیاری اوقات ژن‌ها هم نقش بدی بازی می‌کنند! برخی افراد به دلیل عوامل ارثی مستعد بیماریهای لثه و تحلیل لثه هستند.
- سایش دندان‌ها: دندان قروچه و سایش دندان‌ها بر روی هم، فشار زیادی به لثه‌ها وارد میکند و میتواند باعث تحلیل آن‌ها شود.
- ناهنجاری‌های دندانی: دندان‌های کج و نامرتب نه تنها باعث تجمع بیشتر پلاک میکروبی میشوند بلکه می‌توانند فشار مضاعفی بر لثه‌ها وارد کنند و باعث تحلیل آن‌ها شوند.
- تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی در دوران بارداری، یائسگی و بلوغ میتواند باعث التهاب لثه‌ها شود و خطر تحلیل آن‌ها را افزایش دهد و گاهی نیز در دوران بارداری باعث افزایش حجم و تومور لثه موسوم به تومور حاملگی میشوند.
- مصرف دخانیات: سیگار و استفاده از هرگونه دخانیات، سیستم ایمنی بدن را تضعیف کرده,خونرسانی لثه را کم میکند و میتواند روند بهبودی لثه را کند کنند.
درمان لثه تحلیل رفته بدون جراحی؛ راهکاری برای لبخندی سالم‌تر
خوشبختانه، با پیشرفت‌های اخیر در دندانپزشکی، درمان لثه تحلیل رفته گاهی بدون نیاز به جراحی پیچیده امکان‌پذیر شده است. در واقع، بسیاری از موارد تحلیل لثه را می‌توان با روشهای درمانی ساده و کم‌تهاجمی‌تر مدیریت کرد. در ادامه به معرفی کامل این روشهای درمان کم‌تهاجمی می‌پردازیم:
1. جرمگیری و تسطیح ریشه ( Scaling and Root Planing)؛ بهترین درمان لثه تحلیل رفته بدون جراحی
یکی از موثرترین روشهای درمان غیر جراحی تحلیل لثه، جرمگیری و تسطیح ریشه است. این روش درمانی شامل پاکسازی دقیق سطح دندان‌ها و ریشه‌ها از پلاک و جرم‌های دندانی است. پلاک و جرم، لایه‌ای چسبناک و حاوی باکتری‌ها هستند که به مرور زمان روی دندان‌ها و زیر لثه‌ها تجمع می‌یابند. این تجمع باکتریایی باعث التهاب لثه و در نهایت تحلیل آن میشود.
در روش جرمگیری و تسطیح ریشه، دندانپزشک با استفاده از ابزارهای مخصوص، این لایه‌های مضر را به طور کامل از روی دندان‌ها و ریشه‌ها برداشته و سطح آن‌ها را صاف و صیقلی میکند. با این کار، محیط مناسبی برای رشد باکتری‌ها از بین رفته و لثه‌ها فرصت بهبودی پیدا می‌کنند. این روش درمانی نه تنها در درمان لثه تحلیل رفته موثر است، بلکه در پیشگیری از پیشرفت بیماریهای لثه نیز نقش مهمی ایفا میکند.
2. لیزر درمانی؛ گامی نوین در درمان لثه تحلیل رفته بدون جراحی
لیزر درمانی یکی از روشهای پیشرفته و موثر در درمان تحلیل لثه بدون نیاز به جراحی است. در این روش، از پرتو لیزر برای از بین بردن باکتری‌های مضر، کاهش التهاب لثه و تحریک رشد بافت جدید استفاده میشود. لیزر با دقت بسیار بالا و بدون ایجاد برش، بافت‌های آسیب‌دیده را هدف قرار داده و به ترمیم آن‌ها کمک میکند. از جمله مزایای لیزر درمانی می‌توان به کاهش خونریزی، درد کمتر، بهبود سریع‌تر و دقت بالا اشاره کرد. همچنین، لیزر درمانی میتواند برای درمان حساسیت دندانی ناشی از تحلیل لثه نیز موثر باشد.
البته باید در نظر داشت که لیزر چنانچه گاهی بصورت اغراق آمیز تبلیغ میشود همانند چوب جادویی نبوده که بتواند همه مشکلات لثه را به تنهایی درمان نماید ولی اگر بطور مناسب و در جای خود استفاده شود میتواند کمک به روند درمان کند.
3. باندینگ دندان با استفاده از مواد کامپوزیتی؛ درمان زیبایی لثه تحلیل رفته بدون جراحی
درمان با مواد کامپوزیتی زمانی پیشنهاد میشود که تحلیل لثه در مراحل اولیه باشد و ریشه‌های دندان به میزان کمی نمایان شده باشند و یا در حال پوسیده شدن باشند و همچنین، زمانی که هدف اصلی بهبود ظاهر لبخند و کاهش حساسیت دندانی باشد، این روش درمانی بسیار مناسب است.البته در این روش هم اگر عرض لثه باقیمانده کم باشد علاوه بر ترمیم دندان با مواد کامپوزیتی باید پیوند لثه نیز انجام شود.
در روش باندینگ دندان، دندانپزشک با استفاده از مواد کامپوزیت همرنگ دندان، نواحی تحلیل رفته را ترمیم میکند. این مواد به دلیل تطابق رنگ و بافت با دندان‌های طبیعی، ظاهری بسیار طبیعی و زیبا به لبخند بیمار می‌بخشند.
4. ارتودنسی؛ درمان تحلیل لثه بدون جراحی در موارد مرتبط با ناهنجاری‌های دندانی
ارتودنسی یکی دیگر از روشهای درمانی غیر جراحی برای تحلیل لثه است که در برخی موارد خاص میتواند موثر واقع شود. در این روش، با استفاده از بریس‌ها یا سایر ابزارهای ارتودنسی، موقعیت دندان‌ها اصلاح میشود. این اصلاح موقعیت میتواند به کاهش فشار روی لثه‌ها و بهبود جریان خون در اطراف دندان‌ها کمک کند. همچنین، با مرتب شدن دندان‌ها، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن راحت‌تر شده و بهداشت دهان و دندان بهتر رعایت میشود که این امر خود به بهبود وضعیت لثه‌ها کمک میکند.
5. استفاده از محافظ دهان؛ سدی در برابر تحلیل لثه
استفاده از محافظ دهان، به خصوص در مواردی که تحلیل لثه ناشی از دندان قروچه یا سایش دندان‌ها باشد، میتواند بسیار موثر باشد. محافظ دهان با ایجاد یک لایه محافظتی بین دندان‌ها، از ساییدگی و فشاری که به لثه‌ها وارد میشود، جلوگیری میکند. این امر به کاهش التهاب لثه و پیشرفت تحلیل لثه کمک شایانی میکند. علاوه بر این، محافظ دهان به حفظ سلامت مفاصل فک و جلوگیری از سردردهای ناشی از دندان قروچه نیز کمک میکند.
